نوع مقاله : علمی ترویجی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری ارتباطات دانشگاه تهران (نویسنده مسئول)
2 دانشجوی دکتری ارتباطات دانشگاه تهران
چکیده
تاریخچه تحلیل گفتمان با ابهامی پیرامونِ نام «گفتمان » احاطه شده است. این اصطلاح، قلمرو وسیعی از معنا را دربرمی‌گیرد که در جایی میان دو «نشانگر » قرار دارد. به طور کلی، ممکن است چیزی شبیه به «ارائه گزارش‌های مربوط به بسطِ زبان در حال استفاده» و «کشف ویژگی‌های برجسته اجتماعی، سیاسی، روانی در موجودیت‌های شبهِ متنی باشد». در زبان شناسیِ اجتماعی ، عموماً تأکید و تمرکز عمده بر درک ارتباط بین (محیط‌های ) استفاده از زبان و (ویژگی‌های ) زبانِ مورد استفاده بوده است. در چنین کارهایی، «اجتماعی بودن» و معانی و آثار آن، برجسته‌تر و به‌عنوان پیش‌زمینه در نظر گرفته می-شود: چه کسی صحبت میکند، گفتگو با چه کسی صورت می‌پذیرد، در چه زمانی، با چه اهدافی و با استفاده از چه روشهایی. این عوامل و اهداف ردّی از خود به جا می‌گذارند - خواه جزئیات تلفظ در کارهای اولیه لابوف یا منظم و قاعده‌مند بودنِ استفاده از محدوده خاصی از منابع زبانی ، که منجر به توسعه مفهوم «کدها » در نظریه برنشتاین میشود.
در رویکردهایی که بیشتر زبان‌محور هستند و نه با محوریت زبان‌شناسیِ اجتماعی یا جامعه‌شناسی، تأکید بر این بوده است که آیا می‌توان نظامات و قواعدی از نوع «رسمی » را در «بسطِ» گفتار و نوشتار «فراتر از» جمله، متمایز کرد و تشخیص داد؛ تا حدودی شبیه به مواردی که زبان‌شناسی در دهه 1970 در ارتباط با جمله بوجود آورده بود؛ چه در ساختارگرایی آمریکایی در اواسط قرن و چه در برداشت‌های چامسکی‌مآبانه از سازماندهی زبان در سطح جمله یا سطح پایین‌تر از آن.
کلیدواژه‌ها
این کتاب، مفاهیم اصلی و محوری در تجزیه و تحلیل چند وجهی را معرفی کرده و تجزیه و
تحلیل متون در رسانههای مختلف را در سه حوزه از برنامههای آموزشی، ارائه میدهد:
] زبانِ [ انگلیسی، ریاضیات و علوم تجربی.
- Jewitt, C. (2009) The Routledge Handbook of Multimodal Analysis. London: RoutledgeFalmer.
فصلهای مفهومیِ مشخصی از نظریهپردازان و متخصصان برجسته در حوزههای کاریِ مختلف
موقعیتِ « تحلیل چند وجهی، در چارچوبی وسیع از نگاه 1 نظری، توسط نویسندهی این »
کتاب ارائه شده است.
- Hodge, R. I. V. and G. R. Kress (1988) Social Semiotics. Cambridge: Polity Press.
طیف وسیعی از مواد عکس، مجسمه، روزنامهها، نقاشیها، متون ادبی برای توسعه یک - -
رویکرد اجتماعی مبتنی بر نشانه شناسی، که از نظریههای زبانی مشتق نشده است، استفاده
میشود.
- Kress, G. R. (2010) Multimodality: A Social Semiotic Take on Contemporary Communication. London and New York: RoutledgeFalmer.
چندوجهی بودن 2 در چارچوبی شامل نشانهشناسی اجتماعی، همراه با طیف گستردهای از
موادی که نمونههایی از سازنده معنا در سایتها و رسانههای معاصر هستند، به دست آمده
است.
- Mavers, D. (2010) Children’s Writing and Drawing: The Remarkable in the Unremarkable. New York and London: RoutledgeFalmer.
روایتی فوقالعاده دقیق که مستندسازی تولیدِ معنا در حوزه بصری گرافیکی است، با تمرکزی -
زیرکانه بر ابزارهای تشخیص آثار نشانهای.
- Norris, S. (2004) Analysing Multimodal Interaction: A Methodological Framework. London and New York: RoutledgeFalmer.
موقعیتی دقیق که از دلِ پیچیدگیهای تعامل چند وجهی، روشهایی را برای مقابله با
پیچیدگیهای مدیریت چنین موادی در پژوهشها، ارائه میکند.
)