نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• فریبا میرزایی نژاد اوجانی ¹
• مهناز رونقی ²
• حوریه دهقان شاد ³

¹ دانشجوی دکتری رشته فرهنگ و ارتباطات ، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران ، ایران

² استادیار گروه ارتباطات، واحد تهران مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران . نویسنده مسئول

³ استادیار گروه ارتباطات ، واحد تهران مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران

چکیده

این مطالعه درصدد است به بررسی زن در سینمای کیارستمی در دوره های مختلف تاریخی و اجتماعی بپردازد تا الگوهای فرهنگی مسلط شده بر جامعه زنان را کشف و بازنمایی کند.
در بر همین اساس، سه فیلم سـینمایی شیرین، گزارش و ده، به عنوان میدان و نمونه مطالعه بر اساس روش نمونه گیری هدفمنـد انتخاب شده اند. چارچوب نظری این مطالعه مبتنی بر نظریه ی بازنمایی اسـت و از روش تحلیل نشانه شناختی بارت برای تحلیل وتفسیر داده ها استفاده شده است. بر اساس نتایج پژوهش، از آنجا که قدرت به طور تاریخی، اجتماعی ونمـادین در دست مردان است، بنابراین مفاهیم و مقولات فرهنگی بـر اسـاس نظـام مردانـه تعریف شده ومفاهیمی ذاتاً غالب اند.
این مفاهیم و مقولات در (فیلم گزارش)، در سوژه هایی منفعل و خـشونت پـذیر برساخته شده، در (فیلم شیرین) ناتوان و البته قابـل اسـتفاده در برخـی مواقع بـه نفـع شرایط مردانه و در (فیلم ده)، وابسته به تصمیمات وترجیحات جامعه مردان، بازنمایی شده اند که در واقع، زنان را دارای هویتی تابع و غیر مستقل معرفی میکند.
به این ترتیب، زنان برای پیشرفت وتغییر در زندگی خود نه تنها بـا موانـع سـاختاری و اجتماعی روبرو هستند، بلکه ساختار نظام مردسالاری همچون وجدان در اعمـاق ذهن و اندیشه آنها جای گرفته و حتی در زمـان عـدم حـضور خـود نیـز پیـام قدرتمندی برای زنان میفرستد وبه آنها یادآوری میکند کـه طبـق دسـتورات عمل کنند.

کلیدواژه‌ها

• "فرهنگ"
• "الگوهای فرهنگی"
• " زن"
• "سینمای کیارستمی"
• " بازنمایی"

موضوعات

• مطالعات فرهنگی