نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسنده

موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی

چکیده

پساانسانگرایی ازجمله رویکردهای هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی نسبت به وضعیت اکنون است که درشدت بالایی با تکنولوژی آمیخته‌شده است. پساانسانگرایی تعریفی از ماهیت اجتماع می‌دهد که انسان نه در مرکز تغییرات بلکه نیرویی در میان نیروهای دیگر است. شبکه‌ای از نیروها تشکیل مجموعه‌ای در مفهوم هموندگان می‌دهند که با یکدیگر ترکیب و آمیخته‌شده‌اند و ماهیت هستی را در حال تغییر و فرایند شدن قرار می‌دهند. ازاین‌رو، هدف مقالۀ حاضر پرداختن به چرخش پساانسانگرایی در پیوند با وضعیت دیجیتال به‌مثابه شدت هرچه بیشتر ترکیب انسان با ماشین است که از پی آن به مقولۀ حافظۀ دیجیتالی می‌پردازد. تولید مفاهیمی که بتواند امکان تفکر دربارۀ فهم وضعیت موجود را به وجود آورد از ضرورت‌های تحلیلی و پژوهشی دربارۀ مطالعات دیجیتال و زندگی اجتماعی در ایران است، زیرا ادبیات پژوهشی و ترجمه‌ای ایران از این نظر در کمبود و فقر به سر می‌برد. از سوی دیگر، ما سه رخداد اجتماعی قرارداد 25 ساله با چین، شیوع ویروس کووید 19، و ممنوعیت ورود واکسن فایزر به ایران را در قالب نمونۀ تحلیل درآوردیم تا نمونه‌ای از بررسی را بر وضعیت بزنگاه‌های اجتماعی در جامعۀ دیجیتالیزه شدۀ ایران رقم بزنیم. درنتیجه، پساانسانگرایی چرخشی ماهیتی در وضعیت فهم تاریخی جهان هستی و اجتماع است که ضرورت پرداخت به آن امکان تبیین شرایطی را فراهم می‌آورد که آغشته به تکنولوژی دیجیتال، هوش مصنوعی، رسانه‌های نوین، و پیوندهای گسترده تکثری از نیروهاست و آنگاه فرصت‌های تحلیلی متفاوتی را برای تفسیر جامعۀ ایران ایجاد می‌کند.

کلیدواژه‌ها

 
بادامچی، محمدحسین؛ و البرزی، فاطمه. (1399). «کرونا: بازگشت به خانه و برآمد الگویی نوظهور زنان خانواده مجازی». مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، دوره 12، شماره 3، صص 183-127.
صمیم، رضا؛ و طاهری کیا، حامد. (1397). بصری شدن رپ فارسی در فضای مجاز
(مطالعه موردی اینستاگرام). فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، سال 4، شماره 13، صص 144-107.
طاهری کیا، حامد. (1399). مطالعات فرهنگی، میدان کوانتوم، روش پساکیفی. تهران، نشر لوگوس.
ممنوعیت واردات واکسن‌های فایزر و مدرنا برای رفع خطر احتمالی بود، 27، بهمن 1399،http://www.omg.org/cgi-bin/doc?ptc/2003-08-02
میزان استفاده مردم ایران از شبکه‌های اجتماعی مجازی، (18/11/1399) https://www.instagram.com/p/CLZyyCBhPo9/?utm_source=ig_web_copy_link
Alaimo, Stacy. (2014). “Thinking as the Stuff of the World”. O-Zone:  Journal of Object-Oriented Studies,
Beinsteiner, Andreas. (2019). “Cyborg agency: The technological self-production of the (post-)human and the antihermeneutic trajectory”. Thesis Eleven, Vol. 153, pp: 113-133.
Bergson, Henri. (1991). Matter and Memory. New York: Zone Books.
Butler, J. (1988). “Performative Acts and Gender Constitution: An Essay in Phenomenology and Feminist Theory”. Theatre Journal, Vol.40, No. 4, pp. 519-531.
Crary, Jonathan. (1990). Techniques of the observer: on vision and modernity in the nineteenth century. Massachusetts: Massachusetts Institute of Technology.
Descartes, R. (1985).The Philosophical Writings of Descartes, Vol. 1. (John Cottingham, Robert Stoothoff and Dugald Murdoch, Trans.). Cambridge: Cambridge University Press.
Deleuze, G., Guattari, F. (1987). A Thousand plateaus, capitalism and schizophrenia, (Brian Massumi, Trans.). Minneapolis: University of Minnesota Press.
Deleuze, Gilles. (1994). Difference and repetition, (Paui Patton, Trans.). New York: Columbia University Press.
Dodds, Sarah; Hess, Alexandra Claudia. (2020). “Adapting research methodology during COVID-19: lessons for transformative service research”. Service Management, Vol. 32 No. 2, pp. 203-217.
Goodman, Steve; & Parisi, Luciana. (2010). Machines of memory. In: Radstone S and Schwarz B (eds,), Memory: Histories, Theories, Debates (pp. 343–362). New York: Fordham University Press.
Haraway, Dona. (2004). cyborg manifesto: Science, technology and socialist-feminism in the late twentieth century, in Dona Haraway (Ed.), The Haraway reader (pp. 1-6), New York: Routledge.
Henrique, Jorge. (2019). Digital Eternity, in Newton Lee (ed.), The transhumanism handbook (pp. 645-650). New York: Springer.
Harawy, Dona. (1988). “Situated Knowledges: The Science Question in Feminism and the Privilege of PartialPerspective”. Source: Feminist Studies, Vol. 14, pp. 575-599.
Hayles, N. Katherine. (1999). How we became posthuman. Chicago: The University of Chicago Press.
Jing, Wu. (2006). “Nostalgia as content creativity Cultural industries and popular sentiment”. Cultural Studies, Vol. 9, No. 3, pp. 359–368.
Jeffery, S. (2019). The Posthuman Body in Superhero Comics, Human, Superhuman. Transhuman, Post/Human, New York: Palgrave Macmillan.
Kitson, Jennifer; & McHugh, Kevin. (2015). “Historic enchantments – materializing nostalgia”. Cultural geographies, Vol. 22, pp. 487– 508.
Kuby, Candace R. (2019). (Re)Thinking and (Re)Imagining social(ing) With a More-than-human ontology given the limits of (Re)(Con)Straining language. Cultural Studies ↔ Critical Methodologies Vol. 19, No.2, pp.126–143.
Latour, Bruno. (1993). We have never been modern. (Catherine Porter, Trans.). Cambridge: Harvard University Press.
Massumi, B. (2015). Politics of Affect. Cambridge: Polity Press.
Morse, Tal; Birnhack, Michael. (2020). “The posthumous privacy paradox: Privacy preferences and behavior regarding digital remains”. New Media & Society, Vol. 153, pp: 1–20.
Meskell, Pauline; Houghton, Catherine; & Biesty, Linda. (2021). “Opening windows behind closed doors: Reflections on working qualitatively during a pandemic”. International Journal of Qualitative Methods, Vol. 20, pp. 1–4.
Nachr, Anna. (2020). #BlackProtest from the web to the streets and back: Feminist digital activism in Poland and narrative potential of the hashtag. Women's Studies, Vol. 28, No. 2, pp. 260-273.
Nilson, Herman. (1998). Michel Foucault and the Gatnes of Truth. (Rachel Clark, Trans.). New York: Macmillan.
Pedersen, Helena. (2010). “Education policymaking for social change: a post-humanist intervention”. Policy Futures in Education, Vol. 8, No. 6, pp. 683-696.
Richardson, Laurel. (2001). “Getting personal: Writing stories”. Qualitative Studies in Education. Vol. 14, No.1, pp. 33-38.
Sloterdijk, Peter. (2009). “Rules for the human zoo: A response to the ‘Letter on Humanism”. Environment and Planning D: Society and Space, Vol. 27, pp. 12–28.
Tarde, Gabriel. (1093). The laws of imitation, (Elsie Clews Parsons, Trans.). New York: The Mershon Company Press.
Zembylas, Michalinos. (2001). “Structures of feeling in curriculum and teaching: theorizing the emotional rules”. 5E2, Vol. 52, No. 2, pp: 187-208.