نوع مقاله : علمی
نویسندگان
1 دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان
2 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان
چکیده
مَثَلها بسیاری از واقعیتهای اجتماعی را به نمایش میگذارند. روابط خویشاوندی در زندگی اجتماعی از اهمیت زیادی برخوردار است. در مثلهای قوم لک روابط خویشاوندی دیده میشود. این موضوع بیانگر فرهنگ دیرپای این قوم و کسب تجربیاتی است که در این مثلها جلوهگر شده است. در این پژوهش هدف آن است که با روش توصیفی- تحلیلی روابط خویشاوندی در مثلهای لکی مورد بررسی قرار گیرد. مهمترین سؤالاتی که در این باره مطرح میشود آن است که چه موضوعاتی دربارۀ خویشاوندان در مثلهای لکی مطرح است؟ اهمیت خویشاوندان در مثلهای لکی چگونه است؟ علّت نظرات متضاد دربارۀ برخی از خویشان در مثلهای لکی چیست؟ موضوعاتی مانند پدرسالاری، مادرسالاری، نامردی و بیوفایی، انتظار بیش از حد، بیگانه را بر خویشاوند برتریدادن، پرورش فرزند، برابری پسر و دختر، رشکبردن، برتری خویش بر بیگانه، اهمیت خویشان و ... در مثلهای لکی وجود دارد. لکها به خویشان بیش از دیگران اهمیت میدهند. علّت تقابل مثلها در زمینۀ جنس مرد و زن در آن است که هر کدام از این نوع مثلها در روزگار چیرگی اندیشۀ پدرسالاری و مادرسالاری ساخته شدهاند.
کلیدواژهها
موضوعات
- بیرانوند، یوسفعلی؛ زهرهوند، سعید (1399)، «فرایند تغییرات واجی در انتقال از زبان پهلوی به لکی»، فصلنامه ادبیات و زبانهای محلی ایرانزمین، دوره جدید، سال 6/ شماره 1، شماره پیوسته 27، بهار 99، صص 20- 1.
- پارسا، سیداحمد، (1382)، بررسی، توصیف، تفسیر و تحلیل علمی و ادبی امثال و حکم پارسی، شیراز: دانشگاه شیراز.
- خرایی، کبری (1393)، «کشاورزی در آیینه ضربالمثلها و کنایات بخش خزل»، مجله فرهنگان، شماره 43، صص 61- 41.
- خسروی، کبری؛ فتحی ایرانشاهی، طیبه؛ کرمپور، علی (1396)، «بررسی تطبیقی ضربالمثلهای عربی و لکی» فصلنامه ادبیات و زبانهای محلی ایران زمین، شماره 18، زمستان 96، صص 80- 63.
- دهخدا، علیاکبر، (1363)، امثالوحکم، چاپ ششم، تهران: انتشارات امیرکبیر.
- ذوالفقاری، حسن، (1388)، فرهنگ بزرگ ضربالمثلهای ایرانی، تهران: معین.
- راسل، برتراند، (1347)، زناشویی و اخلاق، ترجمه ابراهیم یونسی، تهران: نشر اندیشه.
- ساعتچی، محمود، (1382)، روانشناسی کار، چاپ چهارم، تهران: نشر ویرایش.
- شکورزاده، ابراهیم، (1372)، دههزار مثل فارسی و بیستوپنج هزار معادل فارسی آنها. چاپ اول، مشهد: آستان قدس رضوی.
- شهسواری، فرامرز، (1394). توصیف ساختار زبان لکی، کرمانشاه: انتشارات طاقبستان.
- عالیپور خرمآبادی، کامین، (1384)، دستور زبان لکی: ضربالمثلها و واژهنامه، خرمآباد: افلاک.
- عسکری عالم، علیمردان، (1389)، ضربالمثلها و تکبیتهای سور و سوگ زبان لکی، خرمآباد: انتشارات شاپورخواست.
- کوهن، بروس، (1390)، مبانی جامعهشناسی، ترجمه و اقتباس غلام عباس توسلی و رضا فاضل، چاپ بیست و سوم، تهران: انتشارات سمت.
- لاهیجی، شهلا، کار، مهرانگیز؛ آموزگار، ژاله؛ مزداپور، کتایون. (1387)، شناخت هویت زن ایرانی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.
- مظاهری، علیاکبر. (1377). خانواده ایرانی در روزگار پیش از اسلام، ترجمه عبدالله توکل، چاپ دوم، تهران: نشر قطره.
- میرزاییرشنو، محمد؛ بیرانوند، یوسفعلی؛ سجادی، علی (1398). «بررسی و تحلیل نمادهای باروری در سر سنجاقهای مفرغی لرستان»، نشریه زن در فرهنگ و هنر، شماره 1. صص 63- 47.
- نجفزاده قبادی، امیدعلی، (1391)، ادبیات عامه لکی، خرمآباد: انتشارات شاپورخواست.
- هرسی، پاول؛ بلانچارد، کنث، (1379)، مدیریت رفتار سازمانی، ترجمه علی علاقهبند، چاپ شانزدهم، تهران: انتشارات امیرکبیر.
- همایی، جلالالدین، (1374)، معانی و بیان، به کوشش ماهدختبانو همایی، تهران: نشر هما.
- Mirzaei Rashnu, Mohammad; Beiranvand, Yosof Ali; Sajjadi, Ali, (2020). "A Study of Fertility Symbols in Lorestan Bronze Pinheads", Women in Culture and Art Magazine, No. 1, pp. 47-63. (In Persian).
- Alipour Khorramabadi, Kamin, (2004), Laki Languege Grammar: Proverbs and Glossary, Khorramabad: Aflak Publication. (In Persian).
- Askari Alam, Alimardan, (2011), Proverbs and Happy and Sad Verses in Laki Language, Khorramabad: Shapurkhashat Publication. (In Persian).
- Beiranvand, Yousof Ali; Zohrehvand, Saied (2019), "Changes of Phonological Process in the Transition from Pahlavi Language to Laki", Iran-Zimin Literature and Local Languages Quarterly, New Edition, Year 6/Number 1, Serial Number 27, Spring 2019, pp. 1-20. (In Persian).
- Clifford, Richard, (1999), Proverbs A Commentary, London: Westminester John Knox Press.
- Clifford, Richard, (1999), Proverbs A Commentary, London: Westminester John Knox Press. (In Persian)
- Cohen, Bruce, (2012), Introduction to Sociology, Translated and Adapted by Gholam Abbas Tawasoli and Reza Fazel, Twenty-third Edition, Tehran: Samt Publication. (In Persian)
- Dehkhoda, Ali-Akbar, (1984), Proverbs and Rulings, 6th edition, Tehran: Amirkabir Publication. (In Persian).
- Donohue, William; Kolt, Robert, (1992), Managing Interpersonal Conflict, London: Sage Publication.
- Donohue, William; Kolt, Robert, (1992), Managing Interpersonal Conflict, London: Sage Publication. (In Persian)
- Ginat, Joseph, (1982), Women in Muslim Rural Society, New Jersey: Transaction Books.
- Ginat, Joseph, (1982), Women in Muslim Rural Society, New Jersey: Transaction Books. (In Persian)
- Hersey, Paul; Blanchard, Kenneth, (2001), Organizational Behavior Management, Translated by Ali Alaghehband, 16th Edition, Tehran: Amirkabir Publication. (In Persian)
- Homaei, Jalaluddin, (1996), Figurative language Rhetorics, By the Efforts of Mahdokht-Bano Homaei, Tehran: Homa Publishing. (In Persian).
- Kharai, Kobra, (2013), "Agriculture in the Mirror of Proverbs and Allusions of Khezel", Farhangan Magazine, No. 43, pp. 41-61. (In Persian).
- Khosravi, Kobra; Fathi Iranshahi, Tayyebeh; Karampour, Ali (2018), "The Comparative study of Arabic and Laki proverbs", Iranian Zamin Literature and Local Languages Quarterly, No. 18, Winter 2018, pp. 63-80. (In Persian).
- Lahiji, Shahla, Kar, Mehrangiz; Amouzegar, Zhaleh; Mazdapour, Katayun, (2007), The Quest for Identity. The Image of Iranian Women in Prehistory and History, 4th Edition, Tehran: Roshangaran and Women's Studies Publications. (In Persian).
- Lerner, Gerda, (1986), The creation of patriarchy, New York: Oxford University Press.
- Lerner, Gerda, (1986), The creation of patriarchy, New York: Oxford University Press. (In Persian)
- Mazaheri, Aliakbar. (1999). Iranian Family in Pre-Islamic Era, Translated by Abdullah Tawakkol, Second Edition, Tehran: Ghatrah Publication. (In Persian).
- Mieder, Wolfgang, (2004), Proverbs, London: Greenwood Press.
- Mieder, Wolfgang, (2004), Proverbs, London: Greenwood Press.
- Najafzadeh Ghobadi, Omid Ali, (2012), Laki Folklore Literature, Khorramabad: Shapoorkhashat publishing. (In Persian)
- Parsa, Syed Ahmad, (2012), Review, Description, Interpretation, and Scientific and Literary Analysis of Parsi's Proverbs, Shiraz: Shiraz University. (In Persian).
- Russell, Bertrand, (1969), Marriage and Morals, Translated by Ebrahim Younesi, Tehran: Andisheh publication.
- Saatchi, Mahmoud, (2004), Work Psychology, 4th edition, Tehran: Virayesh Publication. (In Persian).
- Shahsavari, Faramarz, (2014). Describing the Structure of Laki Language, Kermanshah: Taqbostan Publication. (In Persian).
- Shakurzadeh, Ebrahim, (1994), Ten thousand Persian proverbs and their Twenty-five thousand Persian Equivalents. First Edition, Mashhad: Astan Quds Razavi Pulication. (In Persian).
- Wilcox, W Bradford; Kline, Kathleen Kovner, (2013), Gender and Parenthood and Social Scientific Perspectives, New York: Columbia University Press.
- Wilcox, W Bradford; Kline, Kathleen Kovner, (2013), Gender and Parenthood and Social Scientific Perspectives, New York: Columbia University Press. (In Persian)
- Zolfaqhari, Hassan, (2010), The Great Dictionary of Iranian Proverbs, Tehran: Moin Publication. (In Persian)