نویسنده

گروه علوم نوین ارتباطات دانشکده ارتباطات دانشگاه صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران

چکیده

برهمگان واضح است که در دهکده جهانی امروز وضعیت فرهنگ عمومی و نظام‌های ارزشی، بدون در نظر گرفتن هیچ حد و مرزی متأثر می‌شوند و تغییر می‌یابند. پویایی هر نظام تربیتی در این است که اصول، روش‌ها و کارکردهای خود را از حالت ایستا خارج کند و بتواند خواسته‌هایش را متناسب با دگرگونی‌های محیطی، شاداب و زنده نگه دارد. تربیت اسلامی فرآیند دقیق و وسیعی است که قطعاً ویژگی‌های ذاتی هریک از رسانه‌ها در تعیین میزان تأثیرگذاری آنان در این فرآیند اثرگذار است؛ اما ایجاد نظامی دقیق از رسانه‌ها که هر یک نقش خود را در حوزه تربیت ایفا می‌کنند دور از دسترس نیست. در چنین فضایی نباید انتظار داشت که بدون داشتن یک برنامه حساب‌شده، دقیق و بنیادین رسانه‌ها بتواند بیشینه کارایی و اثربخشی خود را در عرصه تربیت اسلامی داشته باشد و یا حتی دچار کژکارکرد‌های تربیتی نشود. در میان انبوه مطالعات و نظرات گوناگون طرح‌‌شده در زمینه تربیت اسلامی، پژوهش حاضر بر اساس بررسی 35 منبع، سعی داشته است تا نمایی کلی از فرایند تربیت اسلامی را به صورت یکجا و با تأکید بر دیدگاه‌های رسانه‌ای در برابر دیدگان محققان و فعالان حوزه رسانه قرار دهد و از این طریق زمینه‌های ابتدایی برای ادراک و کاربست بهتر رسانه‌کاران از تربیت اسلامی و نهایتاً فعالیت کارآمد و اثربخش رسانه‌ ها در این عرصه را فراهم آورد.

کلیدواژه‌ها

حاجی‌غنی، فاطمه(1393). فلسفه تربیت داستان‌های قرآن کریم. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید باهنر کرمان.
حسینعلی‌پور، علی(1388). بررسی آراء حضرت امام خمینی (ره) دربارة تعلیم و تربیت با تأکید
بر تعلیم و تربیت کودک. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
خیراللهی، زینب(1394). آسیب‌شناسی تربیت دینی از منظر قرآن و روایات با تأکید بر نقش مربی آسیب‌زا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده اصول الدین.
زارع، غلامرضا(1390). بررسی و مطالعه دیدگاه‌های تربیت مقام معظم رهبری و کاربرد آن در برنامه‌ریزی درسی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور تهران.
صادقی، گودرزی(1388). تبیینی از اصول و شیوه‌های تربیت اجتماعی در نظام تعلیم و تربیت اسلام. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور.
ظاهری‌راد، جعفر(1390). بررسی تحلیل تربیت دینی و چالش‌های پیش رو با تأکید بر آموزه‌های اسلامی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید چمران اهواز.
فرحناک، فاطمه(1391). ویژگی‌های تعلیم وتربیت از دیدگاه علامه جعفری. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
ملاسلمانی، فرشته(1388). بررسی مبانی و روش‌های تربیت اجتماعی از دیدگاه امام سجاد علیه السلام در صحیفه سجادیه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
موسوی‌نیا، سیدفاطمه(1388). بررسی اهداف و روش های تربیتی بر مبنای دیدگاه دینی- اسلامی دکتر
علی شریعتی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
یگانه‌ریخته‌گر، جمیله(1390). شیوة تربیت انسان قرآنی در نهج البلاغه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم حدیث.
بخش دوم: مقاله‌ها
اشعری، زهرا؛ باقری، خسرو؛ حسینی، افضل السادات(1391). بررسی مفهوم، اصول و روش‌های تربیت معنوی از دیدگاه علامه طباطبایی. تربیت اسلامی، شماره15، ص112-89.
اصلانی، یاسر(1389). روش‌های تربیت عقلانی بر مبنای اندیشه امام خمینی (ره). دانشور رفتار. شماره 42، ص 148-129.
اصلانی، یاسر؛ بهشتی، سعید(1392). تبیین الگوی تربیت عقلانی بر مبنای اندیشه امام خمینی (ره). پژوهش در مسائل تعلیم وتربیت اسلامی. شماره20، ص92-45.
اعرافی، علیرضا؛ حسین‌پناه، علی(1393). نقش تخبگان دینی در تربیت دینی. اسلام و پژوهش‌های تربیتی. شماره 11، ص44-25.
ایرانمنش، فاطمه؛ رستمی‌نسب، عباسعلی(1395). روش‌های تربیت عقلانی در «صحیفه سجادیه». معرفت. شماره 228، ص26-13.
باقری، خسرو(1380). ماهیت و قلمرو تعلیم و تربیت اسلامی. روش‌شناسی علوم انسانی. شماره 28، ص 33-23.
بهشتی، سعید؛ رشیدی، شیرین(1392). روش‌های تربیت عقلانی بر مبنای سخنان امام رضا علیه السلام. عقل و دین. شماره 8، ص102-67.
پورکریمی هاوشکی، مجتبی؛ نادر بیگدیلو، آریان(1392). اصول و روش‌های تربیت اسلامی با تأکید بر سوره کهف. سراج منیر. شماره 11، ص 133-111.
خنکدار‌طارسی، معصومه؛ سلحشوری، احمد(1392). عومال تربیت فرهنگی از دیدگاه امام خمینی (ره). پژوهش در مسائل تعلیم وتربیت اسلامی. شماره 20، ص133-115.
سارلی، زبیده؛ محمدی، ناصر؛ مولایی، برزو(1396). اصول، اهداف و روش های تربیت از دیدگاه امام علی (ع)  در نهج البلاغه. پژوهش نامه مطالعات راهبردی علوم انسانی و اسلامی، شماره 7، ص247-225.
سلحشوری، احمد(1390). حدود و ثغور تربیت اخلاقی، تربیت معنوی و تربیت دینی. رهیافتی نو در مدیریت آموزشی. شماره 6، ص56-41.
سلطانی‌رنانی، سیدمهدی(1387). تربیت اسلامی در پرتو نهج البلاغه. فرهنگ کوثر. شماره75، ص93-84.
شاملی، عباسعلی(1379). در تکاپوی رسیدن به مدلی از تربیت اخلاقی در اسلام. مسائل کاربردی تعلیم وتربیت اسلامی. شماره 2، ص46-13.
صالحی، اکبر؛ مرادی، امیر؛ فیروزی، اسماعیل(1393). نگاهی جامع به تعلیم وتربیت اسلامی از دیدگاه شهید مرتضی مطهری با تأکید بر اصول، اهداف و روش‌های تربیتی. پژوهش در مسائل تعلیم وتربیت اسلامی. شماره 25، ص37-9.
صمدی، معصومه؛ دوایی، مهدی؛ اقبالیان، طاهره(1391). مبانی، اصول و روش‌های تربیت اخلاقی در سیره پیامبر و اهل بیت علیهم السلام. پژوهش در مسائل تعلیم وتربیت اسلامی. شماره 16.ص 64-37.
ضرابی، عبدالرضا(1394). اهداف تربیت دینی از منظر قرآن کریم. معرفت. شماره 208، ص66-53.
فقیهی، سیداحمد(1389). طراحی الگوی دسته‌بندی روش‌های تربیت اخلاقی. معرفت اخلاقی. شماره 5، ص64-45.
کمیجانی، داوود؛ فریادرس، زینب(1394). آشنایی با ساختار تربیت دینی و راه‌کار‌هایی برای پذیرش آن در سنین کودکی. آموزه‌های تربیتی در قران و حدیث. شماره 2، ص18-1.
ملکی، حسن(1390). درآمدی بر اهداف، اصول و روش‌های تربیت در قرآن. پژوهش و اندیشه. شماره 19، ص 16-3.
موگهی، عبدالرحیم(1390). روش‌های تربیت دینی. منبر. شماره1، ص123-116.
نجفی، محمد؛ قربانی، منصوره؛ نصرتی هشی، کمال؛ شاهی، محمد(1393). روش‌های تربیت اخلاقی در سیره رضوی علیه السلام. پژوهش‌های اخلاقی. شماره 17، ص 127-113.
نساجی‌زواره، اسماعیل(1385). درس‌هایی از مکتب اسلام. سال46، شماره2، ص60-51.
بخش سوم: کتب
باقری، خسرو(1374). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی (چاپ سوم). تهران: انتشارات مدرسه.
صفایی حائری، علی(1390). مسئولیت و سازندگی(چاپ هشتم). قم: نشر لیله القدر.
مطهری، مرتضی(1395). تعلیم وتربیت در اسلام(چاپ هشتاد و نهم). تهران: نشر صدر.