نویسنده
دکتری ارتباطات اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
چکیده
اهمیت خاطره جمعی به اندازه ای است که برخی خاطرات جمعی را مصداق تاریخ یک جامعه میدانند، خاطره جمعی در تلاقی سه مفهوم مکان، زمان و رویداد جمعی شکل میگیرید، بنابراین شهرها میتوانند بستری برای شکل گیری خاطرات جمعی باشند، اما امروزه فضاهای شهری به گونهای است که المان هایی که خاطرات جمعی را یادآوری می کنند روز به روز کمتر می شوند، در این فضا رسانههای جمعی میتوانند کالبدی برای برساخته شدن و بازتولید خاطرات جمعی باشند، هدف این پژوهش مطالعه نقش اینترنت در تغییر خاطرات جمعی در شهر تهران است، به عبارتی سوالات پژوهش عبارتند از: مطابق نظر کاربران تهرانی، اینترنت باعث چه تغییراتی در مفهوم خاطره جمعی می شود؟ آیا نمود خاطرات در فضای مجازی می تواند باعث تقویت بعد هویت شهری انان شود؟ برای پاسخ به این سوالات با استفاده از روش مصاحبه عمقی با 28 نفر از دانشجویان تهرانی دانشگاه تهران مصاحبه عمقی انجام شده است، یافته های تحقیق حکایت از آن دارد که در عصر اینترنت با تغییراتی چون فرامکانی شدن، فرا زمانی شدن، سهولت در اجتماعی شدن، افزایش دوام و ماندگاری خاطرات جمعی مواجه میشویم و البته از نظر مصاحبه شوندگان فضای مجازی به عنوان بستری برای خاطرات جمعی هم میتواند باعث تقویت خصلت مدنیت شهر شود و هم باعث بازتولید خاطره تخاصمهای گروهی و سیاسی شود، در نهایت باید گفت مصاحبه شوندگان نقش فضای مجازی در بازتولید و برساختن خاطرات را باعث تقویت هویت شهری خود می دانستند.
.
کلیدواژهها
- بابایی، مرجان(1393) بازنمایی شهر تهران در تلویزیون: نقش هنر همگانی در بازنمود خاطره جمعی، در کتاب شهر، رسانه وروزمره، گرداوری و تدوین مسعود کوثری، تهران: تیسا.
- حسینی کومله، مصطفی و ستوده علمباز، فاطمه(1392) نقش خاطره جمعی در باز زنده سازی بافت های شهری:ارائه راهکار در خصوص ناحیه تاریخی لاهیجان، فصلنامه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، دوره 18 شماره 4، صص 93-79
- داودی، علی اصغر(1391) نقش حافظه جمعی در بروز منازعات قومی، مجله جامعه شناسی ایران، شماره 37، صص 152-130
- کوثری، مسعود(1393) شهر، رسانه و بازنمایی زندگی روزمره، در کتاب شهر، رسانه وروزمره، گرداوری و تدوین مسعود کوثری، تهران: تیسا.
- مدیری، آتوسا و اشرفی زنجانی، آلاله(1393) باز زنده سازی خاطرات جمعی در بازسازی پس از بلایای طبیعی و ... با تکیه بر هویت مکان، فصلنامه مسکن و روستا، شماره 145 صص 62-45
Corning, A. D. (2010). Emigration, generation, and collective memories: The presence of the past for emigrants from the former Soviet Union. Social Psychology Quarterly, 73(3), 223-244.
- Drinot, P. (2011). Website of memory: The War of the Pacific (1879–84) in the global age of YouTube. Memory Studies, 4(4), 370-385.
- Elwood, S., & Mitchell, K. (2015). Technology, memory, and collective knowing.
- Zarecka, I. I. (2009). Frames of remembrance: The dynamics of collective memory. Transaction Publishers.
- Kaun, A., & Stiernstedt, F. (2014). Facebook time: Technological and institutional affordances for media memories. New Media & Society, 16(7), 1154-1168.
- Keith, S. (2012). Forgetting the last big war: Collective memory and liberation images in an off-year anniversary. American Behavioral Scientist, 56(2), 204-222.
- McEwen, R. N., & Scheaffer, K. (2013). Virtual mourning and memory construction on Facebook: Here are the terms of use. Bulletin of Science, Technology & Society, 33(3-4), 64-75.
- Olick, J. K. (2008). 'Collective memory': A memoir and prospect. Memory studies, 1(1), 23-29.
- Pentzold, C. (2009). Fixing the floating gap: The online encyclopaedia Wikipedia as a global memory place. Memory studies, 2(2), 255-272.
- بابایی، مرجان(1393) بازنمایی شهر تهران در تلویزیون: نقش هنر همگانی در بازنمود خاطره جمعی، در کتاب شهر، رسانه وروزمره، گرداوری و تدوین مسعود کوثری، تهران: تیسا.
- حسینی کومله، مصطفی و ستوده علمباز، فاطمه(1392) نقش خاطره جمعی در باز زنده سازی بافت های شهری:ارائه راهکار در خصوص ناحیه تاریخی لاهیجان، فصلنامه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، دوره 18 شماره 4، صص 93-79
- داودی، علی اصغر(1391) نقش حافظه جمعی در بروز منازعات قومی، مجله جامعه شناسی ایران، شماره 37، صص 152-130
- کوثری، مسعود(1393) شهر، رسانه و بازنمایی زندگی روزمره، در کتاب شهر، رسانه وروزمره، گرداوری و تدوین مسعود کوثری، تهران: تیسا.
- مدیری، آتوسا و اشرفی زنجانی، آلاله(1393) باز زنده سازی خاطرات جمعی در بازسازی پس از بلایای طبیعی و ... با تکیه بر هویت مکان، فصلنامه مسکن و روستا، شماره 145 صص 62-45
منابع لاتین:
- Corning, A. D. (2010). Emigration, generation, and collective memories: The presence of the past for emigrants from the former Soviet Union. Social Psychology Quarterly, 73(3), 223-244.
- Drinot, P. (2011). Website of memory: The War of the Pacific (1879–84) in the global age of YouTube. Memory Studies, 4(4), 370-385.
- Elwood, S., & Mitchell, K. (2015). Technology, memory, and collective knowing.
- Zarecka, I. I. (2009). Frames of remembrance: The dynamics of collective memory. Transaction Publishers.
- Kaun, A., & Stiernstedt, F. (2014). Facebook time: Technological and institutional affordances for media memories. New Media & Society, 16(7), 1154-1168.
- Keith, S. (2012). Forgetting the last big war: Collective memory and liberation images in an off-year anniversary. American Behavioral Scientist, 56(2), 204-222.
- McEwen, R. N., & Scheaffer, K. (2013). Virtual mourning and memory construction on Facebook: Here are the terms of use. Bulletin of Science, Technology & Society, 33(3-4), 64-75.
- Olick, J. K. (2008). 'Collective memory': A memoir and prospect. Memory studies, 1(1), 23-29.
- Pentzold, C. (2009). Fixing the floating gap: The online encyclopaedia Wikipedia as a global memory place. Memory studies, 2(2), 255-272.