نویسنده

دانشگاه شهید بهشتی ره

چکیده

یکی از موضوعاتی که در نظام تجاری، اقتصادی و اجتماعی جایگاه ویژه ای دارد را باید موضوع محیط زیست دانست که بر اساس آن باید نهادها و سازمان ها، مبادرت به حمایت از محیط زیست نموده و در راستای فرهنگ سازی و حمایت از حقوق محیط زیست بپردازند که در این راستا در قوانین ایران به ویژه در قوانین برنامه های پنجم و چهارم توسعه  به موضوع مزبور اشاره شده است و بر همین مبنا، به تعیین تکالیفی در این حوزه برای رسانه ها نیز عنایت شده است. لذا بر این اساس، رسانه های به ویژه صدا و سیما، مکلف هستند تا با ارایه آموزش‌های لازم و فرهنگ سازی به حمایت از محیط زیست بپردازند و از این امر می‌توان دریافت که باید از پخش تبلیغات ناقض حقوق محیط زیست نیز خودداری کند. لذاست که باید برای جلوگیری از نقض حقوق محیط زیست از طریق تبلیغات مزبور، ضمانت‌های اجرایی در نظر گرفته شود که بر اساس آن باید مبنای مسئولیت محض را  به عنوان مبنای اساسی مسئولیت مدنی  رسانه‌های جمعی را مورد پذیرش قرار داد. لذا با اثبات تحقق ضرر و فعل زیان بار از سوی رسانه‌های جمعی، باید حکم به مسئولیت رسانه نمود و فقط در صورتی می‌توان رسانه را مبرا دانست که اثبات کند ضرر وارده ناشی از فعل شخص دیگر بوده است.
 

کلیدواژه‌ها

  1. ابدالی، مهرزاد، بررسی تطبیقی مبنا و حدود مسئولیت ناشی از عیب تولید در حقوق ایران، فرانسه و دستور العمل جامعه اروپا، فصلنامه حقوقی دادگستری، ش78، تابستان 1391.
  2. ابراهیمی، سید نصر الله، مسئولیت تولید کالای معیوب و حمایت از مصرف کنندگان، تحلیل حقوقی در سه نظام برتر دنیا، پژوهشنامه حقوق و علوم سیاسی، س2، ش5، تابستان 1386.
  3. امامی، محمد، بررسی نظارت بر بازار در آموزه‌های نبوی و علوی، الهیات و حقوق، پاییز و زمستان 1385، ش21.
  4. امیری قائم مقامی، عبدالمجید، حقوق تعهدات، ج1، چ2، تهران، نشر میزان، 1385.
  5. انصاری، باقر، 1382، مبانی مسئولیت مدنی آلوده‌کنندگان آب‌های عمومی، تهران، اندیشه رفیع، چ1.
  6. بادینی، حسن، نقدی بر مبنا و قلمرو مسئولیت مدنی عرضه کنندگان کالاها و خدمات در قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان مصوب 1388، تحقیقات حقوقی، ش58، تابستان 1391.
  7. بهرامی احمدی، حمید، 1385، تقریرات درس مسئولیت مدنی، حقوق مدنی 4، دانشکده معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق ع، تهران.
  8. بهرامی احمدی، حمید، 1390، تحول جهانی مسئولیت مدنی به سو مبنای نفی ضرر، فصلنامه حقوق و شهیدی، مهدی، آثار قراردادها و تعهدات، نشر موسسه علمی و فرهنگی مجد، تهران، چ5، 1382.
  9. قاسم زاده، سید مرتضی، مبانی مسئولیت مدنی، تهران، نشر میزان، 1385، چ2.
  10. سیاست دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دوره 41، ش 2.
  11. جعفری لنگردوی، محمد جعفر، ترمینولوژی حقوقی، چ3، تهران، نشر گنج دانش، 1376.
  12. کاتوزیان، ناصر، دوره مقدماتی حقوق مدنی، قواعد عمومی قراردادها، ج4، تهران، شرکت سهامی انتشار به همکاری بهمن برنا، 1386، چ7.
  13. کاتوزیان، ناصر، دوره مقدماتی حقوق مدنی، وقایع حقوقی، 1379، تهران، نشر دادگستر، چ 1.
  14. رشیدی، علی رضا، رشیدی، مریم، بررسی نقش رسانه ها در حفاظت محیط زیست و تاثیر آن ها در رفتار مردم و مدیران از منظر شکل گیری فرهنگ مصرف، مهندسی فرهنگی، مرداد و شهریور 1390، ش55، 56.
  15. عبدی، زینب، نقش و کارکرد رسانه های جمعی در طرح مسائل زیست محیطی، فصلنامه رفاه اجتماعی، س14، ش55، پاییز 1393.
  16. علی عسگری، الهه، نقش رسانه بر محیط زیست سالم، فصلنامه مطالعات رسانه ای، سال7، ش16، بهار 1391.
  17. ببران، صدیقه، داوودی، اسماعیل، بررسی تطبیقی نحوه پوشش خبری وقایع مرتبط با محیط یست در رسانه های سایبر جریان اصلی و رسانه های سایبر شهروندی، فصلنامه علمی روزنامه نگاری و ارتباطات، ش3، بهار و تابستان 1391.
  18. منتظر قائم، مهدی، عرفان حسین پور، رضوانه، رسانه محیط زیست؛ مقدمه ای بر ارتباطات زیست محیطی، فصلنامه رسانه و فرهنگ، پزوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال6، ش2، پاییز و زمستان 1395.
  19. قائمی منش، فائزه، نقش رسانه های محیطی در حفط محیط زیست، پایان نامه کارشناسی ارشد ارتباطات تصویری، دانشکده هنر دانشگاه سمنان، به راهنمایی جواد پویان، مهر ماه1393.
  20. گودرزی، محسن، اشراقی، یاسر، ارتباطات زیست محیطی و آسیب شناسی نقش زیست محیطی رسانه های ایرانی، فصلنامه پزوهش های ارتباطی، سال 22، ش4، زمستان 1394.
  21. دبیری، فرهاد، واحد ناوان، عارف، رسانه های و توسعه حقوق محیط زیست، فصلنامه مطالعات رسانه ای، س6، ش13، تابستان 1390.
  22. اسماعیلی، محسن، جلالی، عبدالله، نظام هنجاری اطلاع رسانی در فقه شیعه، فصلنامه رسانه، س 24، زمستان 1391، ش 4.
  23. امیر حسینی، امین ، برزویی محمد رضا، علل رافع مسئولیت مدنی رسانه های جمعی در نظام حقوقی ایران و فقه امامیه ، فصلنامه فرهنگ ارتباطات، زمستان 1395، ش4.
  24. همایون، محمد هادی، نصر اللهی، محمد صادق، قانون جامع رسانه‌های همگانی در جمهوری اسلامی ایران، ضرورت یابی و امکان سنجی قانون و اقتضاهای برآمده از آن‌ها، مطالعات فرهنگ ارتباطات، پاییز 1391، س13، ش51.
  25. قباد، احسان، بررسی فقهی انتشار مطبوعات ضاله، فصلنامه مبانی فقهی حقوق اسلامی، بهار و تابستان 1392، ش11.
  26. آشنا، حسام الدین؛ برزویی، محمد رضا، خط مشی گذاری فاوا در ایران (1381-1386)، ارزیابی محتوای دیجیتال اسلامی از تکفا تا تسما، دین و ارتباطات، پاییز و زمستان 1390، ش 40، دانشگاه امام صادق (ع)
  27. مبینی مقدس، مجید، برزویی، محمد رضا، جوانان و مشارکت سیاسی از دیدگاه نظریه های کارکردی رسانه ها، مطالعات جوان و رسانه، تابستان 1392، ش 10.
  28. حسنی، علیرضا؛ هاشمی، سید رضا، رسانه ها و مسوولیت مدنی، مجله قضاوت، مهرو آبان 1389، ش 66،
  29. اسماعیلی، محسن، 1381، حقوق رسانه ها، فصلنامه پژوهش و سنجش، س11، ش39، 29
  30. انصاری، باقر، 1382، مقدمه‌ای بر مسئولیت مدنی ناشی از ارتباطات اینترنتی، فصلنامه حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ش62.
  31. اسماعیلی، محسن، تاثیر انقلاب اسلامی بر کارکرد رسانه ها با مطالعه موردی در حقوق مطبوعات، رسانه، بهار 1388 ش77،
  32. اسماعیلی، محسن، 1392، مشارکت عمومی، حاکمیت و نظارت همگانی، مجموعه مقالات نخستین همایش علمی- تخصصی نظارت همگانی شهراری تهران، تهران، فرهنگ صبا.
  33. معتمد نژاد، کاظم؛معظمی گودرزی، حبیب الله، 1389، حقوق ارتباطی در جامعه اطلاعاتی، پژوهش های ارتباطی، ش63، پاییز 1389.