نوع مقاله : علمی ترویجی
نویسنده
پژوهشگر حوزه رسانه ها
چکیده
هدف این پژوهش پروبلماتیک کردن نظام دانش روزنامه‌نگاری و نگاهی تاریخی به فرآیند علمی شدن آن است، برای این مسئله از روش/نظریه دیرینه‌شناسی فوکو استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد؛ روزنامه‌نگاری از دل تنظیمات امیرکبیر متولد می‌شود گر چه در لحظه تولد دانش و علم روزنامه‌نگاری غایب است اما تولد روزنامه در ایران نمود عینی دانش روزنامه‌نگاری است و برآمدن روزنامه در ایران محصول شکلی از جهت‌گیری به جهان است ولو اینکه دانشی در این زمینه وجود نداشته باشد و رساله علمی ننوشته شده باشد. گرچه در لحظه تولد دانش روزنامه‌نگاری عنصری ارزشمند برای حکمرانی و یکی از تکنیک‌های آن برای مدیریت اذهان عمومی بود و به عنوان عنصر آموزش و تربیت عمومی بدان نگاه می‌شد ولی در لحظه تاسیس و تثبیت آن به عنوان علمی آکادمیک ضمن اینکه عناصر لحظه تولد را با خود همراه دارد اما بعد اقتصادی نیز بدان افزوده شد و خبر کالایی است که باید به فروش برسد و نفوذ این نگاه علمی و مدیریتی نوین به روزنامه را می‌توان در شیوه نگاه مدیران دو روزنامه بزرگ ایران یعنی کیهان و اطلاعات حداقل بعد از کودتای مرداد 1332 تا انقلاب اسلامی 1357 ملاحظه کرد. به نظر می‌رسد علم روزنامه‌نگاری در ایران ذیل گفتمان آموزش و یکی از ابزارهای حکمرانی به مثابه یک علم در آمد.
کلیدواژه‌ها
)