نوع مقاله : علمی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مدیریت دولتی دانشگاه سیستان و بلوچستان-زاهدان-ایران.

2 دانشیارگروه مدیریت دولتی ، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

3 استادیار گروه مدیریت دولتی دانشگاه سیستان و بلوچستان-زاهدان-ایران

چکیده

یکی از مسائل مهم فقر شهری حاشیه‌نشینی است . مناطق حاشیه هم جزئی از سیستم بزرگ شهر هستند اما معیشت ساکنان حاشیه نشین از لحاظ محدوده فضایی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با سایر نقاط شهر متفاوت و با کمبود های شدید مواجه است با توجه به گسترش این معضل دولت به‌تنهایی نمی‌تواندبه ارتقاء بخشی کیفیت زندگی ساکنان حاشیه نشینن نقش ایفا کند به همین دلیل باید از ظرفیت‌های سازمان‌های مردم‌نهاد هم استفاده کنیم . این تحقیق با تکنیک تحلیل محتوای کیفی به انجام رسیده است که مبتنی بر گردآوری داده ها از مقالات و گزارش های ملی و بین المللی مرتبط با آنها وسایر منابع معتبر مرتبط با موضوع ظرفیت های سازمان‌های مر‌دم نهاد در راستای توانمندسازی ساکنان حاشیه نشین و ارزیابی ها و برداشت های ذهنی نگارندگان از این منابع صورت گرفته است. در این مطالعه یک مقوله ظرفیت های سازمان های مردم نهاد در راستای توانمند سازی ساکنان حاشیه نشین ، سه زیر مقوله خط مشی گذاری اجتماع محلی ، نهاد سازی مردمی و روانشناسی رفتاری و دوازده کد شامل کشف و شناخت مسائل عمومی، آموزش، سنجش دیدگاه‌ها، انگیزش،پذیرش و ایجاد مشروعیت عامه، گسترش و تقویت هماهنگی بین شهرداری و سازمان های مردم نهاد ، بسیج عمومی و جلب مشارکت مردمی، اطلاع رسانی و آگاه سازی، جذب سرمایه ها و منابع کوچک مردمی ، پیش گیری ، درمان و راهنمایی و هدایت که به عنوان ظرفیت های سازمان های مردم نهاد در راستای توانمند سازی ساکنان حاشیه نشین مطرح شدند.

کلیدواژه‌ها

-ادیب حاج باقری، م، پرویزی، س، و صلصالی، م. (1391)، روش‌های تحقیق کیفی، تهران: مرکز نشر علوم پزشکی (بشری).
- الوانی، م. (1387)، بررسی نقش سازمان‌های غیردولتی بر توسعه، علم مدیریت، سال اول، شماره 37.
-امین زاده، س. (1396)، بررسی علل شکل‌گیری اسکان‌های غیررسـمی و ارائـه راهکـاری بهینـه جهـت سـاماندهی آن (موردی: محله علی‌آباد بوکان)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه مراغه.
- امانپور. س. (1384). علل شکل‌گیری حاشیه‌نشینی در شهر اصفهان، رساله دکتـری، رشـته جغرافیـا و برنامه‌ریزی شـهری، دانشگاه اصفهان.
-اشتراوس، آ. کوربین، ج. (1390)، مبانی پژوهش کیفی، فنون و مراحل تولید نظریه زمینه‌ای (ترجمه ابراهیم افشار). تهران: نشر نی (زمان انتشار اثر به زبان اصلی 1990).
-اشتیاقی. م. (1396)، بازنگری در سیاست‌ها و برنامه‌های مدیریت حاشیه‌نشین در ایران، شبکه مطالعات سیاست‌گذاری عمومی.
-ایمانی جاجرمی، ح.حناچی. س. بیگدلی، م. (1383)، مدیریت شهری پایدار (بررسی تجارت مشارکتی شهرداری‌ها و شوراهای اسلامی شهرها) انتشارات سازمان شهرداری‌های کشور.
- ایراندوست، ک. (1388)، سکونتگاه‌های غیررسمی و اسطوره حاشیه‌نشین. تهران، انتشارات شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری؛ شهرداری تهران، ص 224.
- ایمان، م. (1388)، مبانی پارادایمی روش‌های تحقیقی کمی و کیفی در علوم انسانی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- پیران، پ. (1387)، حکمروایی شهری، دانشنامه مدیریت شهری و روستایی، تهران: انتشارات سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور.
-جوانی، خ، بوزور جمهری، شایان، ح و قاسمی، م. (1396)، وضعیت سازمان‌های مردم‌نهاد در روستاها: فرایند شکل، گیری، آثار و پیامدها (منطقه موردمطالعه شهرستان رشتخوار)، مقاله پژوهشی، دوره، 8 شماره 1، ص 167-156.
-داداش پور، ه، حسین‌آبادی، س، پورطاهری، م. (1391)، تحلیل نقش توانمندسازی ساکنان در بهسازی کالبـدی – محیطی سکونتگاه‌های غیررسمی (موردی: شرق کال عیدگاه شهر سبزوار)، مجله جغرافیا و برنامه‌ریزی، دوره 16، شماره 41، ص 95-127.
-روزنامه اعتماد «ضرورت حمایت از کودکان حاشیه» شماره 3900 - پنج‌شنبه ۱۶ شهریور ۱۳۹۶.
- رضایی تبار، ر. (1388)، طراحی و تبیین الگوی تعاملی سازمان‌های مردم‌نهاد (NGOs) با کمیته امداد امام خمینی (ره) به‌منظور افزایش بهره‌وری خدمات حمایتی به محرومین و اقشار آسیب‌پذیر (پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران).
-سالدنا، ج. (1395)، راهنمای کدگذاری برای پژوهشگران کیفی. ترجمه عبدالله گیویان. تهران: نشر علمی و فرهنگی.
-شیخ‌الاسلام، ن. (۱389)، نقش سازمان‌های مردم‌نهاد در توانمندسازی زنان در معرض آسیب‌های اجتماعی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد پژوهشگری علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
- صرافی، م. (1381)، ضرورت اتخاذ راهبرد توانمندسازی، مجله هفت شهر، انتشارات وزارت مسکن و شهرسازی، سازمان عمران و بهسازی شهری، شماره هشتم.
-صرافی، م. (1387)، ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی کشور در پرتو حکمروایی خوب شهری، فصلنامه هفت شـهر، دوره 2، شماره 24-23، ص 13-4.
-فاضلی، ن. (1376)، آموزش، تحقیق و ترویج تحلیل محتوای نامه‌ علوم اجتماعی. نمایه پژوهش، سال اول، شماره 2، ص 114-99.
-قائدی، م و گلشنی، ع. (1395)، روش تحلیل محتوا، از کمی گرایی تا کیفی گرایی. روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، دوره 7، شماره 23، ص 82-58.
-کارگر، ب، سرور، ر، (1390)، شهر، حاشیه و امنیت اجتماعی (با تأکید بر حاشیه جنوبی منطقه شهری تهران و اسلامشهر)، تهران: انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
-محسنی تبریزی، ع. (1387)، میزان مشارکت روستاییان و ارتباط آن با توسعه پایدار کشاورزی در روستاهای شهرستان گرمسار، مجله جهاد، شماره 22.
-محمدپور، ا. (1388)، تحلیل داده‌های کیفی: رویه‌ها و مدل‌ها. مجله انسان‌شناسی، دوره دوم، سال یکم، شماره پیاپی 10، ص 160-127.
-محمدی، ع. روستا، م (1387)، توسعه اجتماع‌محور؛ سازوکاری در ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی. فصلنامه هفت شهر، وزارت مسکن و شهرسازی، شمار 24-23. ص 105- 88.
-نوعی، غ؛ و ساجع، ل. (2011) نقش سازمان‌های غیردولتی (سمن‌ها) در توسعه پایدار، اولین همایش بین‌المللی گردشگری و توسعه پایدار، دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت، شیراز، ایران، ص 29- 28.
-A.C.O.R.D” Agency for co-Operation and research in Development, (2002). CAPACITY BUILDING FOR COMMUNITY BASED ORGANISATIONS Practical and strategic capacity; A model to guide practice
-Adler,P.A & Adler,P.(1998).Observational techniques. In: Denzin, N K. & Lincoln, Y.S. (Eds.).Collecting & Interpreting Qualitative Materials. London and New Delhi: Sage Publication.
-Amchaki, H.(2002),Legal instruments affecting of the projection of population and marginalization, Haft Shahr Journal, No 9 and 10, the Department of Housing and Urban Development, pp. 64-65 (in Persian).
- A kayo, F (2010) Slums in Africa, (new approach) World Bank
- Baykal, N(2010) urban poverty in Asia, China,Singnoya Press
- Chapman, M. Kirk, K.(2001),Lessons for Community Capacity Building: A Sum mary of Research Evidence. Research Department Scottish Homes, Thistle House. Copyright: Scottish Homes,2001
- Crayon, S (2010) The solution and problems for housing the poor; University of Sheffield
- Dale, A. & Newman, L. (2010), (Social Capital: A Necessary and Sufficient Condition for Sustainable Community Development?). Community Development journal, 45(1), 5-21
-eeppa, K., Anupama, T., & Murthy, I. K. (2011). An NGO approach in promoting sustainable community development: A case on RDO at Nilgiris district. International NGO Journal, 6(6), 144-151
- Graneheim,U.H. & Lundman,B. (2004).Qualitative content analysis in nursing research: Nurse Education Today. Retrived from intl.elsevierhealth/journal/nedt
- Hilderbrand ME (2002). Capacity Building for Poverty Reduction: Reflections on Evaluations
of UN System Efforts. Unpublished manuscript, Boston, MA: Harvard University
-Irandoust, K.(2010), Over the short experience empowerment of informal settlements in Kermanshah, Geographia andToseaeh Journal, No20, Pages78-59 (in Persian)
-Institute forHousing and Urban Development Studies (HIS), Development Planning Unit (DPU).(1996), Building Capacity forBetter Cities; Concepts and Strategies. Published by I nstitute for Housing and Urban Development Studies, United Kingdom
-Mc Ginty, S. Cook, J.(2002), COMMUNITY CAPACITY BUILDING. Australian As sociation for Research in Education Conference. http \\:www. Goole. Com
-Mueller-Hirth N (2012). If You Don’t Count, You Don’t Count: Monitoring and Evaluation in South African NGOs. Dev. Change 43(3):649–670
-Manfel, H (2010) Housing the urban poor policy; London and Newjersy
-Narayan D. (2002), “Empowerment and Poverty reduction”; a source book, the World Bank press.13
-N ikkhah, H. A., & Redzuan, M. R. B. (2010). The role of NGOs in promoting empowerment for sustainable community development. Journal of Human Ecology, 30(2), 85-92
-Neondorf, K. A. (2016). The Content Analysis Guidebook. Second edition. London: Sage Pub.
-Peizer, J.(2005),The Dy namics of Technology for Social Change, Understanding the Factors that Influence Results: Lessons Learned from the Field-ISBN 0-595-37274-0. Retrieved from "http:// en. Wikipedia. Org/wiki/Capacity-building".
-Patton, Q., M. (1987). How to use qualitative methods in evaluation. Sage publications Inc., Newsbury park, London, New Dehli
- Polit,D.F.&Hungler,B.P.(1991).Nursing Research: Principles & Methods. Fourth ed, Philadelphia: J. B. Lippincott Company
-Sheikhi, M.(2002), The process of formation and transformation of settlements car around Tehran Study of Islam Shahr, Nasim, Shahr and Golestan, Haft shahrJournal, No8, the Department of Housing and Urban Development, pp.51-36 (in Persian).
-Shannon S. (2005). Three approaches to qualitative content analysis. Qualitative Health Research.;15(9):1277-88
-Savar, S (2010) City and region, Dehli, Graven
- Tembo, F (2008). Study on Capacity Development Support Initiatives & Patterns; LCDF Research and Development Phase. Report for SNV Netherlands Development Organisation, October 2008. Overseas Development Institution
-Van Geene, J (2003).participatory capacity building. A Facilitator’s Toolbox for Assessment and Strategic Planning of NGO Capacity. Published by Jouwert van Geene for The Institute. of Cultural Affairs Zimbabwe.www.facili.nl/partners