نوع مقاله : علمی
نویسندگان
1 عضو هیئت علمی گروه روزنامه نگاری/دانشگاه علامه طباطبایی
2 کارشناسی ارشد علوم ارتباطات/ دانشگاه علامه طباطبایی (نویسنده مسئول)
چکیده
خروج ایالات متحده امریکا از برجام از جمله موضوعاتی است که طی سال‌های اخیر در صدر اخبار رسانهها، به‌ویژه مطبوعات، قرار گرفته است. پژوهش پیشِ‌رو کوششی است در دستیابی به نحوۀ بازنمایی خروج امریکا از برجام در اخبار مطبوعات ایرانی (کیهان، رسالت، شرق و اعتماد) که با روش تحلیل گفتمان انتقادی انجام شده و مبتنی بر نظریههای گفتمان، چارچوب‌سازی، و بازنمایی است. یافته‌های پژوهش گویای آن است که گفتمان مسلط در طیف روزنامههای اصلاح‌طلب در قالب «گفتمان تعامل» قابل‌شناسایی بوده است و این روزنامه‌ها بر لزوم همکاری با اتحادیۀ اروپا، پایبندی ایران به تعهدات برجامی، چندجانبه‌گرایی و دستورکارهای دیپلماتیک متعدد در مورد کشورها تأکید کرده‌اند. این طیف از روزنامه‌ها با استنادهای گوناگون به تعهد ایران به برجام و رعایت آن پرداخته‌‌اند و در مقابل از بدعهدی و نقض یک‌سویۀ برجام توسط امریکا سخن گفته‌اند. از سوی دیگر، گفتمان غالب در متون روزنامههای اصولگرا «گفتمان مقاومت» است که با طرح دال‌هایی همچون نگاه به ظرفیت‌های داخلی، لزوم اقدام متقابل در برابر امریکا و ایستادگی در مقابل دشمن، درصددند که این رخداد را متناسب با سیاستهای رسانهای خود بازنمایی کنند. این طیف رسانهای با برجسته‌کردن وجوه منفی دیگری و اشارات تاریخی راجع‌به بدعهدی و دشمنی امریکا با ایران و تأکید بر مذموم بودنِ اعتماد به امریکا و نهایتاً برجسته‌سازی نقاط مثبت خود در جایگاه نظام جمهوری اسلامی و ملت ایران، در پی بازنمایی ایده مقاومت برای مخاطب‌اند.
کلیدواژه‌ها
)