نوع مقاله : علمی
نویسنده
استادیار پژوهشگاه مطالعات آموز و پرورش، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، تهران، ایران.
چکیده
چکیده
شبکههای اجتماعی مجازی، نسل جدیدی از وبسایتهای اینترنتی هستند. که نوجوانان و جوانان به خاطر داشتن روحیه تنوعطلبی، خلاقیت، گرایش به برقراری ارتباط با دیگران، حس کنجکاوی و علاقه به داشتن زندگی متفاوت به عضویت در شبکههای اجتماعی گرایش بیشتری دارند. شبکههای اجتماعی مثل شمشیر دولبه هستند، اگر از آنها درست استفاده نشود، بیشترین آسیب را به کاربران خواهند رساند. هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه بین استفاده از شبکههای اجتماعی و سلامت روان دانشآموزان دختر دوره دوم متوسطه بود. جامعه آماری این تحقیق، شامل تمامی دانشآموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر تهران که در سال تحصیلی 95-96 مشغول به تحصیل بودند. نمونه تحقیق شامل 384 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران و به شیوه خوشهای چند مرحله ای انتخاب شدند. رای جمعآوری دادهها از پرسشنامه محقق ساخته میزان استفاده از شبکههای اجتماعی و پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ بهره گرفته شد. اطلاعات بهدستآمده با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی تجزیهوتحلیل شد. نتایج نشان داد بین استفاده از شبکههای اجتماعی و سلامت روان (مشکلات جسمانی، اضطراب، اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی دانشآموزان دختر دوره دوم متوسطه رابطه معناداری وجود دارد. لذا استفاده زیاد از شبکههای اجتماعی سبب تنبلیهای جسمی، تقویت کمتحرکی و کاهش روابط با دیگران در دنیای واقعی و درنتیجه انزوای اجتماعی و افسردگی میشود. آشنا کردن نسل جوان با خطرات جسمانی و روانی و در نتیجه ایجاد خودکنترلی و خود ایمنی در آنها برای استفاده بهینه از فنآوریهای جدید بسیار مهم است.
کلیدواژهها
- احمدی، محمد رضا (1389). مقایسه و بررسی سلامت روان بین دو گروه دانشآموز پسر مقطع دبیرستان(دارای پدر، فاقد پدر )، رساله دکتری، دانشگاه تربیت معلم.
- حکیم زاده، رضوان؛ نوراللهی، منصور؛ سعیدزاده؛ غلام و اکبری، زهرا ( 1389 ). وابستگی به اینترنت و افسردگی در دانشجویان، فصلنامه سلامت روان، 12(5): 59-80.
- خورشیدی سدهی، شادی و جعفری، علی. (1395). بررسی رابطه بین تماشای برنامه های تلویزیونی و ارتقای سلامت روان افراد در شهر رشت، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد علوم ارتباطات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل
- زواره، سیدعلیرضا؛ مژگان، محمدباقر؛ شفیع زاده، حمید و تاجیک، مجید (1395). بررسی نقش فناوری های نوین بر سلامت روانی دانش آموزان، کنفرانس ملی اقیانوس مدیریت،ص20-36.
- سورین، ورنر و تانکارد، جیمز (2007). نظریههای ارتباطات، ترجمه علیرضا دهقان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- صیادی، محمد امین؛ فتحی، فریبرز و محمدی، میترا (1394). استفاده بیرویه از اینترنت و شبکههای اجتماعی و ارتباط آن با سلامت روانی، مجله روانشناسی، 12(5). 55-69.
- علی زاده، محمد (1393). بررسی رابطه عملکرد تحصیلی و بهداشت روانی دانش آموزان مقطع متوسطه شهر کرمان، پایان نامه ی کارشناسی ارشد دانشگاه شهید باهنر. دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
- فرهمند، لیلا؛ جعفری، علی و تکلوی، سمیه. (1396). رابطه میزان استفاده از شبکه های اجتماعی با بهداشت جسمی و روانی شهروندان شهر اردبیل، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد علوم ارتباطات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل.
- کیا، علی اصغر و نوری مرادآبادی، یونس (1392 ). عوامل مرتبط با گرایش دانشجویان به شبکۀ اجتماعی «فیس بوک » (بررسی تطبیقی دانشجویان ایران و آمریکا)، مطالعات فرهنگ – ارتباطات، 13(49): 70-94.
- گنجی ، حامد (1389). بهداشت روانی، تهران: انتشارات رشد.
- لنگرودی، میلاد؛ محمدی، مصطفی؛ مهری، یداله و طالعی، علی(1393). مؤلفههای سلامت روانی و اضطراب امتحان در دانشآموزان مدارس استعدادهای درخشان و عادی، پژوهش کاربردی روانشناختی، 5(3)، 1-17.
- ناستیزاده، ناصر (1389). بررسی ارتباط سلامت عمومی با اعتیاد به اینترنت، مجله طبیب شرق، 11(1): 70-93.
- نوروزی، زهره و اسدی، احمد (1392). بررسی رابطه سلامت روان و اعتیاد به اینترنت دانشآموزان، مطالعات روانشناسی، 8(14)، 59-80.
- نیکزاد، علی رضا؛ گودینی، علی اکبر ؛ جهانی، صفر و روستایی، امین ( ۱۳۹۵). مقایسه احساس تنهایی و سلامت روان در نوجوآنان وابسته به اینترنت و نوجوآنان عادی، مطالعات فرهنگ – ارتباطات، 13(50)، 55-72.
- یعقوبی، حمید، اکبری، زردخانه و وقار انزابی، معصومه ( 1392 ). گزارش نهایی بررسی دانشگاه های تحت پوشش وزارت علوم، - سلامت روانی دانشجویان ورودی سال 91 .تحقیقات و فن آوری، با همکاری مراکز مشاوره دانشجویی دانشگاه های تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری.
منابع لاتین:
- Adler, M. (2003). Emotional intelligence and its relation to everyday behavior. Personatity and Individual Differences,10(5): 20-39.
- Btvn, J. (2010). Perfectionism: Its measurement and career relevance. Journal of Career Assessment, 3(5): 279–297.
- Cao, F., Su, L,. Lin, T. & Gao, X. (2007). The Relationship between impulsivity and Internet addiction in a sample of Chinese dolesdents. Eur Psychiatry; 22:466-471.
- Caplan, S.E.(2005). Problematic Internet use and psychosocial well-being: development of a theory based cognitive-behavioral measurement instrument. Comput Human Behav; 18: 553-75.
- Drantr, J. R. (2012). Internet use and collegiate academic performance decrements: Early findings. Journal of Communication, 51(2): 366–382.
- Favaretto, G,. Morandin, I,. Gava, M. & Binotto, f. (2004). Internet and psychopathology: an analysis of the use of the Web by 1075 students at secondary school. Epidemiol psichiatr Soc , 13(4):249-254.
- Kim, K., Ryu, E., Chon, M.Y., Yeun, E.J., Choi, S.Y. & Seo, J.S. (2006). Internet addiction in Korean adolescents and its relation to depression and suicidal indeation: A questionnaire survey. Int J Nurs Stud, 43(2),185-192.
- Lii, M.G. (2012). The relationship of perceived parenting styles to perfectionism. Personality and Individual Differences, 32(5): 317–327.
- Yen, J., Koc, Yen, C., wu, H. & Yang, M. (2007). The comorbid psychiatric symptoms of Internet addiction: attention deficit and hyperactivity disorder (ADHD), depression, social phobia, and hostility. J Adolesc Health, 41(1): 93-98.