نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی دانشگاه مازندران

2 دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه تهران

چکیده

در برخی از تحقیقات علوم انسانی، استفاده از نظریه‌های موجود نمی‌تواند محقق را در پاسخ به مسأله تحقیق، چندان یاری رساند. در چنین موردی می‌توان از روش گروندد تئوری که بنام‌های دیگری چون «نظریه میدانی»، «نظریه مبنایی»، «نظریه داده بنیاد» و «نظریه زمینه‌ای» هم خوانده می‌شود، استفاده نمود که یکی از روش‌های کیفی مهم است که در سال‌های اخیر با استقبال فراوانی در جامعه دانشگاهی روبرو شده است.
گروندد تئوری دارای نسخه‌های متعددی است که یکی از نسخه‌های آن، رویکرد سیستماتیک (نسخه استراوسی) است. رویکرد سیستماتیک چیست و چگونه انجام می‌گیرد؟ در مقاله حاضر پس از توضیحاتی در باب چیستی گروندد تئوری و دلایل برآمدن این روش، رویکرد سیستماتیک و مراحل مختلف آن از قبیل «گردآوری داده»، «حساسیت نظری»، «نمونه‌گیری نظری»، «اشباع نظری» و «کدگذاری» توضیح داده شده است، مراحلی که به ظهور نظریه درباره مسأله تحقیق می‌انجامد، نظریه‌ای که جهان شمول، کلان و عام نیست بلکه کوچک، محدود و معطوف به مسأله و موقعیت خاص بر مبنای داده‌های میدان تحقیق است.

کلیدواژه‌ها